چرا و چگونه اطلاعات را غيرقابل بازيابي کنيم؟

گاهي پيش مي‌آيد که از بين رفتن کامل اطلاعات اهميت پيدا مي‌کند، به طوري که تحت هيچ شرايطي قابل بازيابي يا حتي رديابي نباشد. به عنوان نمونه، بارها پيش آمده است که اطلاعات خصوصي و محرمانه به بيرون درز پيدا کرده و به دست نامحرمان افتاده است.

 

براي مثال ممکن است اطلاعات شخصي موجود در يک لپ‌تاپ يا هاردديسک فروخته شده، بازيابي شده و موجبات دردسر و زحمت کاربر را پيش آورد. به خصوص با توجه به اين که خريد و فروش لپ‌تاپ، رايانه يا تلفن همراه در کشور ما کار کاملا مرسومي است و اين احتمال وجود دارد که خريدار بعدي به بازيابي اطلاعات نهفته در حافظه آن دست بزند.

 

همان طور که پيش از اين نيز اشاره کرده‌ايم، اطلاعات پس از ذخيره شدن در هاردديسک يا بسياري حافظه‌هاي جامد، وضعيت بيت‌هاي روي حافظه را تغيير مي‌دهند و آدرس به محل آن‌ها اختصاص مي‌يابد. در هنگام حذف يک فايل، تنها اين آدرس حذف مي‌شود، بدون اين که اطلاعات اصلي به طور کامل از محل ذخيره‌سازي نابود شوند. به همين جهت، امکان بازيابي بخش يا تمامي فايل‌هاي حذف شده از روي يک منبع ذخيره‌سازي هميشه وجود خواهد داشت.

 

ابزارهاي بازيابي اطلاعات امروزي کاملا پيشرفته هستند. اين پيشرفتگي در عين حال که موضوعي مثبت است، مي‌تواند خطرناک نيز تلقي شود. به همين دليل نرم‌افزارهايي وجود دارند که به وسيله آن‌ها مي‌توان يک فايل را به طور کامل از حافظه از بين برد.

 

نرم‌افزار Ccleaner يکي از شناخته شده‌ترين نرم‌افزارهاي پاکسازي است. اين نرم‌افزار مي‌تواند اطلاعات به درد نخور را شناسايي و حذف کند و امکان هر نوع رهگيري عملکرد کاربر ويندوز را از بين ببرد اما امکاني که ما در اين مطلب به آن توجه بيشتري داريم، Drive Wiper نام دارد. نسخه رايگان اين نرم‌افزار نيز به اين امکان مجهز است.

 

با Drive Wiper مي‌توان يک يا همه درايوها يک هاردديسک يا هر نوع هاردديسک ديگري را خالي از هر فايل معنادار نمود. در اين روش، برنامه به تمام بيت‌هاي خانه‌هاي حافظه سخت مراجعه کرده و اطلاعات موجود در آن را به طور تصادفي تغيير مي‌دهد. از اين رو پس از اتمام کامل اين فرآيند نسبتا طولاني، امکان بازيابي هر اطلاعاتي از آن به صفر مي‌رسد.

 

در سيستم‌عامل‌هاي مکينتاش، اين ويژگي در خود سيستم‌عامل وجود دارد و همه کاربران اين دستگاه‌ها مي‌توانند بدون نياز به يک برنامه ثانويه، اطلاعات را به طور کامل حذف نمايند. براي اين کار کافي است به Disk Utility مراجعه نموده و در هنگام انجام فعاليت Erase گزينه Secure Erase را فعال نماييد. سيستم‌عامل سطح امنيتي و ميزان تلاش براي غيرقابل بازيابي نمودن اطلاعات را از شما خواهد پرسيد. با توجه به ميزان حساسيت اطلاعات، مي‌توانيد روشي سريع (با ايمني کمتر) يا روشي کند (با ايمني کامل) را انتخاب نماييد.

 

گاهي رايانه به بدافزار آلوده مي‌شود، در حالي که اطلاعات موجود در هاردديسک‌ها ارزشمند نيستند و يا آلودگي احتمالي آن‌ها، سبب شده تا کاربر به طور کلي از آن‌ها چشم‌پوشي کند. اين جاست که نرم‌افزاري مانند DBAN به کار مي‌آيد. اين نرم‌افزار کوچک، يک ابزار Boot است که مستقل از سيستم‌عامل، رايانه را راه‌اندازي نموده و کل اطلاعات موجود در آن را حذف مي‌نمايد.

 

در مورد تبلت‌ها و گوشي‌هاي تلفن همراه، مي‌توان از گزينه Reset Factory استفاده کرد. اين روش اطلاعات را حذف مي‌نمايد اما نه به طور کاملا ايمن. به همين دليل به کاربران توصيه مي‌شود در صورت امکان، اطلاعات شخصي خود را روي SD ذخيره نمايند و در صورت تمايل به فروش دستگاه، از انتقال حافظه SD به غير خودداري نمايند.

 

SSD به عمل نابودسازي اطلاعات نيازمند نيست، چرا که ساختار آن به گونه‌اي است که اين عمل به طور دائم در مورد خانه‌هاي خالي حافظه، سخت‌افزاري انجام مي‌گيرد.