افزایش کیفیت صدا در سالن‌های نمایش با فناوری سقف رباتیکی محققان دانشگاهی

سالن چند منظوره نمایش باغ صبای تهران چندی دیگر با همت متخصصین دانشگاه صنعتی شریف به یک سقف رباتیک مجهز می‌شود. این سقف که با سفارش سازمان توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران ساخته شده، می‌تواند متناسب با برنامه در حال اجرای داخل سالن نمایش شکل خود را به گونه‌ای تغییر دهد که بهترین کیفیت صوتی حاصل شود.

کیفیت صدا در سالن‌های نمایش از مهمترین عوامل در ارائه یک کار هنری است. دکتر محمد دورعلی، مجری بخش الکترومکانیکال این پروژه می‌گوید: در سالن‌های نمایش، برنامه‌های متنوعی از جمله تئاتر، تک‌نوازی، ارکستر، خوانندگی و یا سخنرانی اجرا می‌شود که کیفیت صوت در جذابیت آنها بسیار تاثیرگذار است. اما کیفیت صدا تنها به سیستم‌های صوتی مربوط نمی‌شود و شکل و جنس سقف نقش بسیار مهمی در توزیع صدا دارد.

وی می‌افزاید: سقف مثل یک آینه امواج صوتی را بازتاب می‌دهد. جنس و شکل سقف تعیین می‌کنند که صدا با چه فرمی به حضار برسد؛ در واقع تعیین شکل سقف هم خود بخشی از کار هنری است.

با وجود اهمیت شکل و جنس سقف سالن نمایش در کارهای هنری به دلیل آنکه تاکنون امکان تغییر آن وجود نداشت، به آن توجهی نمی‌شد؛ اما متخصصان دانشگاه شریف در دو پروژه جداگانه توانستند این امکان را برای هنرمندان فراهم کنند تا با تغییر شکل سقف، بهترین کیفیت ممکن را در اجراهای هنری خود کسب کنند.

پژوهشگران یکی از مراکز رشد وابسته به دانشگاه صنعتی شریف ابتدا با انجام پروژه‌ای، شکل و جنس مناسب برای سقف را تعیین کردند و سپس متخصصان یکی از واحدهای مستقر در مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف طی ۱۲ هفته با استفاده از امکانات موجود در کشور، موفق به طراحی و ساخت یک واحد نمونه از این سقف رباتیکی شدند که صفحات متحرک و ارتفاع عملکردی آن تماما توسط رایانه قابل کنترل است.

این سقف از تعداد زیادی واحد تشکیل شده است و هر واحد متشکل از چهار صفحه آکوستیکی مشبک بزرگ است که می‌توانند از طریق مکانیزمی که سوراخ‌های هر صفحه را در دو وضعیت باز یا بسته قرار می‌دهد، جاذب یا دافع صوت باشند. این صفحات با کمک عملگرهای مکانیکی تا چهار و نیم متر بالا و پایین رفته و هر کدام می‌توانند تا ۴۵ درجه در دو جهت زاویه خود را تغییر دهند. بدین ترتیب هر واحد از -11درجه آزادی برخوردار است که با کمک برنامه رایانه‌ای کنترل می‌شود.

بر اساس این گزارش، چنین مجموعه‌ای امکان کنترل بی‌نظیری را بر روی شکل سقف فراهم می‌آورد که کیفیت کارهای هنری انجام شده در سالن نمایش را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.